Szerokie arterie miasta i specyficzny układ ulic, który bardzo nawiązuje do Paryża

Waszyngton zachwyca nie tylko swoją zabytkową architekturą i pięknem, ale także ogromną liczbą atrakcji turystycznych – wiele z nich można zwiedzać zupełnie za darmo! Największym zaskoczeniem jest jednak doskonale przemyślane rozplanowanie miasta. Większość historycznych budynków i kluczowych atrakcji znajduje się w niewielkiej odległości od siebie, w otoczeniu malowniczych parków National Mall, usytuowanych w samym sercu miasta. Dzięki temu odkrywanie stolicy USA staje się niezwykle łatwe, wygodne i przyjemne – jak nigdzie indziej w kraju.

Park National Mall w centrum Waszyngtonu  rozciąga się od Pomnika Waszyngtona  do Kapitolu

źródło: flickr, https://www.flickr.com/photos/nmnh/2381965005 ,dostęp: 07.05.2025.

Każdy Amerykanin odczuwa dumę z Waszyngtonu i uważa, że powinien odwiedzić to miasto przynajmniej raz w życiu – często taka wizyta odbywa się już w czasach szkolnych, podczas zorganizowanych wycieczek w szkole średniej. Waszyngton to miejsce, które doskonale oddaje tożsamość i ducha Ameryki. To tutaj znajduje się rezydencja Prezydenta (Biały Dom), siedziba Kongresu i Senatu (Kapitol), Sąd Najwyższy, oryginał Konstytucji (w National Archives), siedziba FBI oraz wiele innych instytucji kluczowych dla każdego obywatela. Choć nie jest to duże miasto, aby zwiedzić najważniejsze zabytki i muzea, warto zaplanować przynajmniej dwudniowy pobyt.

Waszyngton - podstawowe fakty historyczne

Miasto zostało zaprojektowane na zlecenie rządu USA w 1790 roku, za czasów prezydentury George'a Washingtona. Zgodnie z Konstytucją Stanów Zjednoczonych, Waszyngton stał się oficjalną stolicą kraju. Więcej o tej decyzji można dowiedzieć się z dokumentów przechowywanych w Archiwach Narodowych (National Archives).

W tym samym roku podjęto decyzję, że ze względów strategicznych, wojskowych i politycznych stolica kraju powinna znajdować się na terytorium neutralnym. Wybór odpowiedniego miejsca nie był jednak łatwy. Wcześniej przez kilka lat stolicą Stanów Zjednoczonych była Filadelfia, ale nie spełniła pokładanych w niej oczekiwań.

Prezydent George Washington wybrał lokalizację miasta wzdłuż rzek Potomac i Anacostia. Waszyngton został założony w 1790 roku dzięki przekazaniu ziem przez Maryland i Wirginię. Miasto miało wyróżniać się swoją unikalnością w porównaniu do stanów. Projekt urbanistyczny powierzono Pierre'owi Charlesowi L'Enfantowi, który zaprojektował nowoczesne, imponujące miasto. Jego wizja obejmowała szerokie bulwary (dzisiejsze ulice nazwane imionami stanów) oraz przestrzenie ceremonialne inspirowane Paryżem. Centralnym punktem układu siatki stał się budynek Kapitolu.

Jednak zanim DC rozwinęło się w pełni, zostało poważnie zniszczone. W czasie wojny 1812 roku Brytyjczycy splądrowali miasto, podpalając m.in. Biały Dom, Kapitol oraz Bibliotekę Kongresu wraz z jej zbiorami. Thomas Jefferson pomógł odbudować bibliotekę w 1815 roku, przekazując swoją kolekcję książek za kwotę 23 950 dolarów.

Po latach zniszczeń miasto pozostało niewielkie pod względem liczby mieszkańców. Niedługo potem skurczyło się terytorialnie. W 1847 roku część miasta, pierwotnie należąca do Wirginii, wróciła w jej granice po głosowaniu mieszkańców Aleksandrii, czujących się pomijanymi w rozwoju po drugiej stronie rzeki. Do dziś zachowały się niektóre oryginalne kamienie graniczne Dystryktu Kolumbii.

Wojna secesyjna przyniosła miastu rozwój. Niewolnicy w Waszyngtonie zostali wyzwoleni 16 kwietnia 1862 roku, dziewięć miesięcy przed Proklamacją Emancypacji. Waszyngton stał się schronieniem dla uwolnionych niewolników i prężną społecznością afroamerykańską, w tym abolicjonisty Fredericka Douglassa. W czasie wojny utworzono armię chroniącą stolicę, co sprzyjało rozwojowi struktur rządu federalnego.

Po wojnie Waszyngton szybko się rozwijał, wchłaniając Georgetown i okoliczne tereny poza pierwotnym planem L’Enfanta. Granicą miasta była Florida Avenue (dawniej Boundary Street). Pierwsze dzielnice powstały wokół kluczowych punktów: Kapitolu (Capitol Hill), rynku (Śródmieście) i Białego Domu (Lafayette Square). Rozwój linii tramwajowych w połowie XIX wieku przyspieszył powstawanie przedmieść.

W 1901 roku miasto stworzyło plan McMillana, mający na celu realizację pełnych założeń projektów L’Enfanta. Plan obejmował m.in. przeprojektowanie i rozbudowę National Mall, dziś uznawanego za perłę Waszyngtonu. W XX wieku miasto intensywnie się rozwijało, choć w latach 20. i 60. zmagało się z zamieszkami i napięciami społecznymi. Wiele osób opuściło wówczas śródmieście, przenosząc się na przedmieścia. Obecnie centralne obszary miasta przeżywają odrodzenie, a coraz więcej mieszkańców wraca do Waszyngtonu.

Mimo roli stolicy USA, mieszkańcy Waszyngtonu nie mają pełnej samorządności. W Kongresie reprezentuje ich delegat bez prawa głosu i senator cieni. Dopiero od 1964 roku mogą głosować w wyborach prezydenckich, a w 1973 roku uzyskali prawo wyboru własnego burmistrza.

Dziś miasto tętni życiem, zachwycając swoją różnorodnością kulturową. Stanowi wyjątkową mieszankę międzynarodowych wpływów, bogatego dziedzictwa Afroamerykanów i jest uznawane za jedno z najbardziej przyjaznych miast dla społeczności LGBT w Stanach Zjednoczonych.

Po ponad dwóch wiekach pełnienia funkcji stolicy kraju, Waszyngton ewoluował w złożone, wielowymiarowe miasto. To miejsce, które łączy w sobie lokalny charakter, międzynarodowe znaczenie jako centrum władzy oraz niesamowity urok, który czyni z niego niezapomniany cel podróży.

Zapraszam do odkrywania moich relacji zwiedzania Waszyngtonu.

źródło informacji o historii Waszyngtonu:

https://washington.org/pl/DC-information/washington-dc-history